“Gói” 100 năm xưa trong những bức ảnh
GiadinhNet - Trong khuôn khổ chương trình hợp tác năm Pháp tại Việt Nam, với sự tài trợ của Bảo tàng Albert Kahn vùng Boulogne-Billancourt và Trường Đại học Paris Diderot (Pháp), những hình ảnh cuộc sống của người dân Việt Nam đầu thế kỷ XX đã được tái hiện sống động. Triển lãm “Hà Nội sắc màu” của nhiếp ảnh gia Pháp Léon Busy là một nét xưa độc đáo hiếm thấy về cái thuở máy ảnh đang lạ như “đĩa bay”!
Góc chợ Định Công những năm 1915-1920. |
Những cứ liệu 100 tuổi
Triển lãm được tổ chức từ ý tưởng của hai nhà Việt Nam học nổi tiếng đang sống tại Pháp: Nhà sử học Emmanuel Poisson và nhà dân tộc học Đinh Trọng Hiếu. Đây là lần đầu tiên, số ảnh này được trưng bày tại vùng đất mà Léon từng cầm máy gần 100 năm trước, với 60 bức ảnh chọn từ kho tư liệu của Bảo tàng Albert Kahn (Paris).
Năm 1909, Albert Kahn, một chủ nhà băng triệu phú, một nhà hoạt động từ thiện nổi tiếng người Pháp, tiến hành một dự án đầy tham vọng: Xây dựng kho tư liệu ảnh màu cho tất cả các dân tộc trên thế giới. Quan điểm của ông đơn giản: Thời gian sẽ xóa mờ hình ảnh của hành tinh chúng ta cùng mọi thứ trên bề mặt của Trái đất cũng như mọi sinh hoạt, phong tục tập quán, lễ hội…của dân chúng. Vì thế, hàng loạt dự án chụp ảnh đã được Albert tài trợ triển khai tại nhiều quốc gia trên thế giới, để thu về một bộ sưu tập khổng lồ.
Tại Việt Nam, người được giao nhiệm vụ cầm máy là Léon Busy, một trung úy hậu cần của quân đội lê dương. Đi khắp Bắc Kỳ, Léon chụp khoảng 1.700 bức ảnh Việt Nam trong thời gian 1915- 1920 với góc nhìn khá tinh tế và chuẩn mực. Tất cả những bức ảnh của viên sĩ quan Pháp này cho thấy một Bắc Bộ khác đến vô cùng so với cuộc sống bây giờ. Đó là hình ảnh 30 năm sau khi miền Bắc Việt Nam bị Pháp chiếm, một không gian Hà Nội và vùng lân cận khi chưa bị ảnh hưởng, xáo trộn hoàn toàn bởi chế độ thực dân, hoặc chưa bị tàn phá bởi chiến tranh. Từ cảnh vật quanh hồ Tây, hồ Hoàn Kiếm, cầu Long Biên đến những không gian cụ thể về Hà Nội 100 năm trước, có sức liên tưởng như "Cây cầu ở Định Công", "Một góc chợ Định Công" với nguyên vẹn một vùng đa dạng sinh học đặc trưng của nông thôn Việt mà nay chỉ là bê tông cốt thép của đô thị… Rồi "Trước cổng đền Quán Thánh", hay "Cảnh ấp Thái Hà", "Lò giấy Làng Bưởi", những phố cổ của Hà Nội xưa với nghệ nhân vẽ tranh trên phố Hàng Trống, cửa hàng bán đồ chơi Trung thu bằng giấy ở phố Hàng Gai… Thậm chí còn có cả hình ảnh về nhiều khía cạnh tín ngưỡng của người Hà Nội xưa thấm nhuần tôn giáo bản địa, như quan niệm về Đạo Tam phủ (thờ Trời, Đất, Nước qua ba đức Mẫu) hay thờ cúng các linh vật như mãnh hổ, voi, rùa.
Những người phu bốc mộ. |
Khách xem triển lãm tỏ ra thích thú với cảnh Bắc bộ 100 năm trước. Ảnh: A.K |
Nguồn sử liệu hiếm có
“Những bức ảnh của Léon Busy là tư liệu vô giá về mảng ký ức đã mất dần theo thời gian. Bởi, cảnh vật có thể giữ được phần nào, nhưng cảnh sống, phong tục, nếp nghĩ, nếp nhà … đã biến đổi quá nhiều sau hơn 100 năm”. (Nhà sử học Dương Trung Quốc) |
Có thể dễ dàng nhận thấy, rất nhiều cảnh vật mà Léon ghi lại đã bị phá hủy, không chỉ bởi thiên tai, thời gian hay chiến tranh mà còn từ sự bất cẩn, hoặc thậm chí từ sự nhận thức. Một Việt kiều Pháp tại buổi triển lãm chia sẻ: “Tôi sinh ra và lớn lên ở Hà Nội, hiện sống xa quê nhưng vẫn thường xem các triển lãm ảnh trong và ngoài nước. Theo tôi, những bức ảnh này là nguồn tư liệu cực kỳ quý báu. Qua đây tôi thấy gắn bó hơn với quê hương, đồng bào của mình và nhìn thấy đời sống của người Việt mình rất gần gũi với thiên nhiên".
Nhà nhiếp ảnh Léon Busy đã khéo léo chụp những bức ảnh nhiều mặt của Hà Nội và các vùng lân cận và có ý thức lưu giữ chúng. Bởi cho đến sau này người ta mới biết rằng: Albert phải chịu cảnh phá sản vào năm 1932 và mất trong đói nghèo, còn bộ sưu tập ảnh thì bị sung công và trở thành cơ sở dữ liệu của Bảo tàng Albert Kahn tại Pháp bây giờ.
Những hình ảnh cuối đời của diễn viên Đức Tiến bên gia đình và bạn bè
Giải trí - 7 giờ trướcGĐXH - Trước khi mất, Đức Tiến vẫn chăm chỉ chạy show và tham gia nhiều hoạt động thiện nguyện. Nam diễn viên cập nhật nhiều hình ảnh trong cuộc sống, công việc trên trang cá nhân.
Đan Trường chia sẻ hình ảnh một thời với Đức Tiến, Mai Thu Huyền chưa hết sốc khi hay tin dữ
Giải trí - 12 giờ trướcGĐXH - Đan Trường, Mai Thu Huyền, Quang Lê, Ngọc Quyên,... và nhiều sao Việt đang chưa hết sốc trước sự ra đi đột ngột của diễn viên Đức Tiến.
Diễn viên Đức Tiến đột ngột qua đời ở tuổi 44
Giải trí - 12 giờ trướcGĐXH - Trưa 19/5, showbiz Việt bàng hoàng khi hay tin diễn viên/MC Đức Tiến đột ngột qua đời tại Mỹ.
Giữa tin đồn mang thai lần 2, Đỗ Mỹ Linh thanh lịch xuất hiện ủng hộ đàn em đăng ký hiến tạng
Giải trí - 13 giờ trướcGĐXH - Sáng 19/5, Hoa hậu Huỳnh Thị Thanh Thủy đã đăng ký hiến tạng ngay tại sự kiện "Cho đi là còn mãi". Hoa hậu Đỗ Mỹ Linh cũng tham dự sự kiện, kêu gọi hiến tặng mô tạng cứu người.
Nữ NSƯT xứ Thanh nổi tiếng dòng nhạc đỏ có đời tư kín tiếng bên chồng và con trai
Giải trí - 16 giờ trướcGĐXH - NSƯT Dương Khánh Hòa có giọng hát đẹp trong làng nhạc đỏ và chị nổi tiếng với nhiều bài hát về Trường Sa thân yêu. Trên sân khấu, chị tỏa sáng với từng bài hát, còn ở đời thực chị sống giản dị và rất kín tiếng về gia đình.
Hiền Thục không ngại đọ sắc Hương Ly dù chênh nhau tận 14 tuổi
Thế giới showbiz - 16 giờ trướcÁ hậu Hương Ly và đàn chị Hiền Thục đã tranh thủ khoe sắc ngay trong chuyến công tác tại Nhật
Khoe ảnh con gái cưng đi ngủ, Bảo Anh không quên "bóc phốt" tính cách công chúa nhỏ
Giải trí - 17 giờ trướcBức ảnh hài hước của Misumi khiến netizen vô cùng thích thú.
Con trai của đạo diễn Trần Lực: Trần Bờm gây sốt với vẻ ngoài soái ca
Giải trí - 18 giờ trướcCậu bé Trần Bờm ngày nào từng gây bão ở Bố Ơi, Mình Đi Đây Thế? khiến cư dân mạng bất ngờ với diện mạo chững chạc và lịch lãm khó nhận ra.
Thần đồng cải lương một thời: Ly hôn chồng cầu thủ, tuổi già cô đơn, túng thiếu
Giải trí - 21 giờ trướcNghệ sĩ cải lương Bích Hạnh hiện sống nhờ trong căn nhà của cha mẹ đã qua đời, bà thừa nhận cuộc sống quá bấp bênh, thiếu thốn nên nhiều lúc bà nghĩ tới cái chết.
Vẫn giữ kín danh tính chồng ngoại quốc, Sam hé lộ thói quen bất đắc dĩ phải đổi khi đón cặp song sinh
Giải trí - 1 ngày trướcGĐXH - Sam tiết lộ từ ngày có cặp song sinh, cô chưa có thời gian mở tivi, không biết chương trình truyền hình hay bộ phim nào mới, dù đây là thói quen nhiều năm nay.
Nữ NSND xứ Nghệ nổi tiếng dòng nhạc đỏ có cuộc sống độc thân bình yên trong nhà vườn 8.000m2
Giải tríGĐXH - Phạm Phương Thảo là nữ nghệ sĩ trẻ nhất trong dòng nhạc đỏ, nhạc dân gian được phong tặng NSND. Ngoài tài năng âm nhạc, cô còn khiến khán giả tò mò về cuộc sống riêng tư.