Mất cân bằng giới tính khi sinh: Đã đến lúc loại bỏ tư duy "trọng nam" trong xã hội
GiadinhNet - Mức độ mất cân bằng giới tính khi sinh sẽ ảnh hưởng đến cơ cấu dân số trong tương lai như dư thừa số lượng nam thanh niên.
Theo công bố Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019 của Tổng cục Thống kê, Tỷ số giới tính khi sinh (TSGTKS) phản ánh cân bằng giới tính của số bé trai và bé gái khi được sinh ra. Tỷ số này thông thường là 104-106 bé trai/100 bé gái sinh ra sống. Bất kỳ sự thay đổi đáng kể nào của TSGTKS chệch khỏi mức sinh học bình thường đều phản ánh những can thiệp có chủ ý và sẽ làm ảnh hưởng đến sự mất cân bằng tự nhiên, đe dọa sự ổn định dân số của quốc gia và toàn cầu.
Theo Tổng cục Thống kê, TSGTKS của Việt Nam có xu hướng tăng hơn so với mức sinh học tự nhiên từ năm 2006 đến nay, đưa ra bằng chứng về mất cân bằng giới tính khi sinh tại Việt Nam. Trong đó, TSGTKS năm 2019 giảm so với năm 2018 nhưng vẫn ở mức cao (năm 2018: 114,8 bé trai/100 bé gái; năm 2019: 111,5 bé trai/100 bé gái).
TSGTKS của khu vực thành thị thấp hơn nông thôn, tương ứng là 110,8 và 111,8 bé trai/100 bé gái. Giữa các vùng có sự chênh lệch đáng kể, cao nhất ở Đồng bằng sông Hồng (115,5 bé trai/100 bé gái) và thấp nhất ở Đồng bằng sông Cửu Long (106,9 bé trai/100 bé gái). Sự khác biệt của TSGTKS giữa khu vực thành thị và nông thôn thuộc Đồng bằng sông Hồng cũng cao nhất cả nước.
TSGTKS của Trung du và miền núi phía Bắc năm 2009 là 108,5 bé trai/100 bé gái, tăng lên 114,2 bé trai/100 bé gái năm 2019. TSGTKS của Đồng bằng sông Hồng năm 2009 là 115,3 bé trai/100 bé gái, tăng nhẹ lên 115,5 bé trai/100 bé gái năm 2019. Qua 10 năm, mức tăng TSGTKS của Trung du và miền núi phía Bắc nhiều hơn mức tăng của Đồng bằng sông Hồng.
Bà Nguyễn Thị Ngọc Lan, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số (Bộ Y tế) cho biết, nguyên nhân cốt lõi của vấn đề mất cân bằng giới tính khi sinh ở Việt Nam là tâm lý ưa thích con trai hơn con gái. Hiện nay, tại nhiều địa phương vẫn đòi hỏi con trai phải gánh vác việc thờ cúng tổ tiên; đứa con sinh ra phải mang họ của bố; người chồng thường là chủ hộ trong gia đình… Tất cả những điều đó đã ăn sâu vào tiềm thức khiến cho vị thế của người phụ nữ không được coi trọng trong xã hội.
Theo Phó Tổng cục trưởng Nguyễn Thị Ngọc Lan, chính bất bình đẳng giới là nguyên nhân làm gia tăng tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh ở Việt Nam. Đây cũng là nguyên nhân dẫn đến hành vi lựa chọn giới tính thai nhi của các cặp vợ chồng. Mong muốn có con trai hiện nay không chỉ dừng ở biểu hiện tâm lý mà đã thể hiện thành hành động tìm kiếm con trai (tính ngày rụng trứng, siêu âm lựa chọn giới tính…).
Sự gia tăng bất thường về TSGTKS của Việt Nam trong những năm gần đây đang là mối quan tâm hàng đầu và cần có những giải pháp mang tính quyết liệt. Theo đó, những cảnh báo về hệ lụy của sự mất cân bằng giới tính khi sinh và sự quyết liệt thực hiện các chính sách nhằm xóa bỏ sự can thiệp có chủ đích trong lựa chọn giới tính khi mang thai ở Việt Nam trong thời gian qua chưa đem lại hiệu quả; tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh chưa được khắc phục.
Đây cũng là mục tiêu được đưa ra trong Nghị quyết 21-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về Công tác dân số trong tình hình mới cũng như Chiến lược Dân số Việt Nam đến năm 2030. Cụ thể, cần đưa TSGTKS về mức cân bằng tự nhiên, phấn đấu duy trì cơ cấu tuổi ở mức hợp lý. TSGTKS dưới 109 bé trai/100 bé gái sinh ra sống. Bên cạnh đó, ngành Dân số đã quyết liệt triển khai các giải pháp trên khắp cả nước...
8 loại bệnh lây truyền qua đường tình dục thường gặp nhất
Dân số và phát triển - 2 giờ trướcCác bệnh lây truyền qua đường tình dục (STIs) là một nhóm các bệnh nhiễm trùng có thể lây truyền từ người sang người qua hoạt động tình dục. STI do nhiều nguyên nhân như vi khuẩn, virus hoặc ký sinh trùng gây ra. Nếu không được điều trị có nguy cơ dẫn đến bệnh tật lâu dài và vô sinh.
Buồng trứng đa nang ảnh hưởng tới khả năng sinh sản như thế nào?
Dân số và phát triển - 13 giờ trướcĐối với nhiều phụ nữ, nỗi sợ không thể mang thai là điều đầu tiên họ nghĩ đến khi phát hiện mình mắc hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS).
Những trường hợp chống chỉ định với cấy que tránh thai
Dân số và phát triển - 2 ngày trướcCấy que tránh thai là phương pháp tránh thai hiện đại, cho hiệu quả ngừa thai cao. Tuy nhiên không phải phụ nữ nào cũng dùng được que cấy tránh thai, những trường hợp dưới đây được chống chỉ định với phương pháp ngừa thai này.
Tăng cường phổ cập thông tin về bệnh tan máu bẩm sinh Thalassemia
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcGĐXH - Bệnh tan máu bẩm sinh (hay còn gọi là bệnh Thalasemia) là một bệnh di truyền - bẩm sinh, có đặc điểm là gây tan máu nhiều và thường xuyên dẫn đến thiếu máu mãn tính.
Tập huấn sàng lọc trước sinh, sơ sinh
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcGĐXH - Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản tỉnh Khánh Hòa vừa tổ chức tập huấn sàng lọc trước sinh, sơ sinh cho cán bộ y tế ở các trung tâm y tế phụ trách về mảng chăm sóc sức khỏe sinh sản.
Bắc Kạn triển khai công tác phối hợp truyền thông Dân số và phát triển năm 2024
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcGĐXH - Chiều 30/5, Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình (DS-KHHGĐ) tỉnh Bắc Kạn tổ chức Hội nghị triển khai công tác phối hợp truyền thông Dân số và phát triển năm 2024.
Triển khai nhiều hoạt động chăm sóc sức khỏe người cao tuổi
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcGĐXH - Tại Gia Lai, ngành chức năng đã triển khai nhiều hoạt động chăm sóc sức khỏe NCT, nhất là trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
11 câu hỏi thường gặp của phụ nữ tiền mãn kinh
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcGiai đoạn tiền mãn kinh, phụ nữ thường có nhiều thay đổi về nội tiết tố, dẫn đến một số triệu chứng khó chịu như trầm cảm, nóng bừng, đổ mồ hôi đêm, khô âm đạo và khó chịu khi quan hệ tình dục…
Quảng Trị: Củng cố và phát triển hệ thống thông tin chuyên ngành dân số
Dân số và phát triển - 4 ngày trướcGĐXH - Trong những năm qua, Chi cục Dân số tỉnh Quảng Trị đã tích cực triển khai nhiều biện pháp áp dụng công nghệ thông tin trong việc quản lý, thu thập, phân tích, đánh giá, dự báo dữ liệu dân cư.
Kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh và tốc độ già hóa dân số
Dân số và phát triển - 4 ngày trướcTiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 7, ngày 29/5, thảo luận tại hội trường, một số đại biểu Quốc hội bày tỏ quan tâm đến tình trạng già hóa dân số, mất cân bằng giới tính khi sinh có xu hướng gia tăng mạnh hiện nay.
Giao lưu trực tuyến: Chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên và tầm quan trọng của tư vấn khám sức khỏe trước khi kết hôn
Dân số và phát triểnGĐXH - Theo các chuyên gia, sức khỏe sinh sản của vị thành niên, thanh niên được coi là một trong những yếu tố quan trọng có ý nghĩa quyết định đến chất lượng dân số, chất lượng nguồn nhân lực và tương lai của giống nòi.